En
|
قبل از خرید هر نوع دستگاه کشاورزی و باغی باید نیازهای کاری و شرایط محیطی که با آن مواجه هستید را به خوبی بشناسید. لازم است معیارها و فاکتورهایی که تعیین کننده مشخصه های دستگاه مورد نیاز شما را تعیین کنید. برای مثال در چه مدت زمانی باید عملیات را اجرا کنید. آیا محدودیت های زمانی و آب و هوایی خاصی در منطقه شما مطرح است. جنس خاک شما سخت است یا نرم؟ با محدودیت کار در شیب مواجه هستید؟ دسترسی و تهیه چه نوع سوختی برایتان آسانتر و مقرون به صرفه است؟ و غیره
پس از آن به تحقیق در بازار بپردازید و مناسب ترین و منطبق ترین دستگاه برای اجرای عملیات های زراعی و باغی که پیش رو دارید را خریداری نمایید.
اما مهمترین فاکتورهایی که برای انتخاب یک تیلر باغی و کشاورزی باید مورد توجه قرار دهید شامل نوع موتور (بنزینی یا دیزل)، قدرت موتور، تیغه ها و کیفیت ساخت اجزای مکانیکی دستگاه تیلر میشود. در زمان خرید دستگاه تیلر توجه کنید نوع موتور بنزینی یا دیزلی تیلر دارای مزایا و معایبی است و انتخاب صحیح تنها انتخابی است که متناسب با نیازهای شما باشد. همچنین، برای اطمینان از کیفیت ساخت دستگاه تیلر، تنها توصیه آن است که از شرکت های به نام و مطرح دستگاه تیلر را خریداری کنید تا بتوانید از مزایای خدمات پس از فروش و تامین قطعه یدکی بهره مند شوید. تیلر از جمله دستگاهای باغی و کشاورزی است که دسترسی سریع و فوری به قطعات یدکی با کیفیت از جمله فاکتورهایی است که مصرف کنندگان عزیز باید به آن توجه کنند.
عمل زیر و رو کردن خاک برای اصلاح ساختار فیزیکی آن به عملیات شخم مشهور است. پس از اجرای عملیات شخم در زمین های کشاورزی و باغات شرایط محیطی خاک یا همان بستر مناسب برای جوانه زنی بذر، رشد و نمو گیاه مهیا می شود. اگر خاک سخت باشد بذر قدرت لازم برای شکافتن لایه خاک را ندارد و در زیر خاک مدفون میشود. از طرف دیگر، اجرای عملیات شخم منجر به هوادهی و نفوذ آب در لایه های خاک میگردد. بنابراین، اجرای عملیات شخم و سله شکنی در کشاورزی و باغداری اجتناب ناپذیر است.
تصویر 1 : سله و سختی خاک سطحی مانع رشد گیاه
برای اجرای عملیات شخم روشها و دستگاه های متنوعی متناسب با شرایط کاری، مساحت و زمان اجرای عملیات، نوع کشت و غیره وجود دارد. برای اراضی کشاورزی و باغات در سطح وسیع باید از ادوات خاکورزی تراکتوری استفاده گردد چرا که تراکتور سرعت اجرای بالاتر و توان لازم برای اجرای عملیات خاکورزی در عرض کار بیشتر را فراهم میآورد. اما در زمین های کشاورزی و باغات کوچک که بسیار در ایران رایج هستند، میتوان از دستگاه خودگردان تیلر یا کولتیواتور برای اجرای عملیات شخم، سله شکنی و نهرکنی و غیره استفاده نمود. عرض دستگاه های تیلر معمولا بین 80 سانتی متر تا 1.5 متر است.
معنای tillage و cultivation چیست؟
کلمه tillage به معنای شخم یا شخم زنی است تا بستر کاشت فراهم شود. این واژه به عملیات هایی اشاره دارد که قبل از کاشت بذر در بستر خاک با هدف آماده سازی بستر انجام میشود و میتواند شامل خاکورزی اولیه یا ثانویه باشد. منظور آن است میتواند عمیق یا سطحی باشد اما هیچ بذر یا گیاهی در بستر زمین کشاورزی یا باغ وجود ندارد.
کلمه cultivate به معنای پرورش دادن است و اشاره به عملیات های مرحله داشت در کشاورزی و باغبانی دارد. بنابراین کولتیواتور را میتوان دستگاهی دانست که برای عملیات های سله شکنی، خاک دهی پای درختان و بوته ها و مبارزه مکانیکی با علف های هرز مورد استفاده قرار گیرد.
دستگاه های تیلر کولتیواتور باغی و کشاورزی سنگین با تنظیم عمق میتوانند هر دو نوع عملیات را برای شما اجرا نمایند. اما تنوع ابزارها این روزها بسیار زیاد شده است. هد های شخم و روتیواتوری و خاک هم زنی که اخیرا برای اتصال به شافت دستگاه علفزن وارد بازار شده اند گزینه بسیار مناسبی برای اجرای عملیات کولتیواتور زنی سطح خاک در انواع کشت زراعی و باغی و در باغچه منازل و ویلاها هستند. انتخاب صحیح و متناسب با نیازهای خود داشته باشید تا حداکثر صرفه جویی در هزینه و بودجه و زمان خود کنید و از انجام فعالیت های کشاورزی و باغبانی لذت ببرید.
مهمترین و اصلی ترین اجزای دستگاه تیلر شامل موتور، گیربکس و ترانسمیشن (در مدل های تسمه ای مجموعه پولی و تسمه که سیستم انتقال قدرت را تشکیل می دهند)، مجموعه تیغه ها و نگهدارنده، مجموعه تنظیم عمق شخم (شامل مالبند، نگهدارنده میله کششی و میله کششی)، مجموعه فرمان است. وظیفه موتور تبدیل محتوای انرژی سوخت به نیروی مکانیکی است که از طریق میللنگ به مجموعه گیربکس و ترانسمیشن منتقل میشود. گیربکس نیروی دورانی را از میللنگ گرفته و علاوه بر تغییر جهت این نیرو با استفاده از دنده های سبک و سنگین بالانس بین سرعت و گشتاوری که برای اجرای انواع عملیات مورد نیاز کاربر است تنظیم میکند. مجموعه فرمان به اپراتور کمک می کند تا دستگاه تیلر را کنترل و هدایت نماید. مجموعه تیغه ها و نگهدارنده ها عملیات شخم را انجام می دهند. مجموعه تنظیم ارتفاع تعیین می کند که تیغه ها چه میزان در خاک نفوذ کنند. اگر هدف سله شکنی سطحی خاک و مبارزه مکانیکی با علف های هرز باشد میله کششی مانع نفوذ زیاد تیغه ها داخل خاک شده و اگر لازم است شخم عمیق زده شود یا هدف اختلاط کود و خاک باشد، میله کششی به نحوی تنظیم می شود که تیغه ها به عمق خاک نفوذ کنند.
تصویر 2 : اجزای اصلی تیلر کولتیواتور باغی و کشاورزی
1-جنس و درجه سختی و نرمی خاک زمین کشاورزی یا باغ
هر چه میزان هوموس و مواد آلی خاک بیشتر باشد رنگ خاک تیره تر و نرم است. در مناطق شمالی کشور عموما خاک این ویژگی را دارد. در شرایطی که خاک نرم باشد برای اجرای عملیات خاکورزی لازم نیست از توان بالا استفاده نمایید. با خرید یک دستگاه تیلر سبک بنزینی میتوانید در بودجه خرید و نیز هزینه های سوخت و تعمیرات صرفه جویی نمایید. اما در بسیاری از مناطق کشور خاک سخت تر است چرا که میزان هوموس خاک پایین است معمولا رنگ خاک روشن است و به دلیل کم آبی سطح خاک دچار سله میشود. برای شکستن کلوخه ها از هم و نرم کردن سطح خاک به دستگاه تیلر با توان بیشتری نیاز دارید. انتخاب تیلرهای دیزل با توان بالاتر در این شرایط صحیح است.
2-عرض کار بیشتر منجر به سرعت کار بالاتر اما توان مورد نیاز بیشتر میشود.
توجه داشته باشید در زمین های سخت حتما لازم نیست که توان موتور را افزایش دهید با کم کردن تعداد ردیف تیغه ها نیز میتوانید به بهبود کیفی اجرای عملیات شخم توسط دستگاه تیلر کمک نمایید. برای مثال میتوانید 10 ردیف تیغه را به 8 یا 6 ردیف تیغه تقلیل دهید. با کم کردن عرض کار زمان بیشتری باید برای اجرای عملیات شخم در سطح مورد نظر صرف کنید اما کیفیت اجرای عملیات به طور قابل توجهی افزایش خواهد یافت.
در زمان کار با تیلر های دیزلی به عرض کار دستگاه توجه داشته باشید، در واقع هر چه توان یا قدرت موتور دستگاه تیلر بالاتر باشد عرض کار تعریف شده برای دستگاه نیز بیشتر میشود. معمولا نگهدارنده تیغه ها در حالت های 6، 8 یا 10 ردیفه طراحی و عرضه میشوند و امکان کم کردن یا اضافه کردن نگهدارنده های تکی یا دو ردیفه در انتهای شافت تیغه های تیلر وجود دارد.
اگر باید با تیلر های دیزل 5 یا 6 اسب بخار کار کنید از دو نگهدارنده تیغه سه ردیفه استفاده کنید که عرض کار معادل 6 دریف تیغه را برایتان فراهم میآورد.
اگر باید با تیلر های دیزل 7 یا 7.5 اسب بخار کار کنید از دو نگهدارنده چهار ردیفه یا در حالت 3+1 یعنی یک نگهدارنده سه ردیفه با یک نگهدارنده تک ردیفه استفاده کنید که عرض کاری معادل 8 ردیف تیغه فراهم می آورد.
اگر باید با تیلرهای دیزل 9 اسب و بالاتر دیزلی کار کنید از دو نگهدارنده 5 ردیف یا در حالت 3+2 یعنی یک نگهدارنده سه ردیفه با یک نگهدارنده دو ردیفه استفاده کنید که عرض کاری معادل 10 ردیفه تیغه فراهم می آورد.
3- اجرای عملیات شخم در اراضی شیبدار
اجرای عملیات شخم با دستگاه تیلر در زمین های مسطح آسانتر است چرا که اپراتور قارد است به راحتی دستگاه را کنترل و هدایت نماید. بنابراین امکان به کار گرفتن تیلرهای سنگین تر با قدرت موتور بیشتر در باغات و زمین های کشاورزی مسطح وجود دارد.
اما برای اراضی شیبدار و باغات احداث شده در دامنه کوه ها به کار گرفتن تیلرهای سبک تر انتخاب بهتری است. کنترل و هدایت دستگاه تیلر سنگین توسط اپراتور در شیب بسیار مشکل است.
4- نقشه احداث باغ، فاصله ردیف ها و ارتفاع درختان
در برخی باغات از جمله باغ انگور یا تاکستان ها و باغات کیوی درختان پهن برگ، بزرگ و خوابیده روی زمین هستند. در این نوع از باغات تنها میتوانید از تیلر های کوچک تر و سبک تر استفاده کنید.
تصویر 3 : دستگاه تیلر در حال شخم زنی باغ انگور
5-قدرت بدنی اپراتور یا کاربر دستگاه تیلر
برای کار با دستگاه تیلری که سنگین است و توان بالایی را فراهم میکند اپراتور باید جوان و تنومند باشد تا بتواند دستگاه تیلر را به درستی کنترل و هدایت نماید. اگر فرد کاربر تیلر سن بالایی دارد یا قوای جسمی وی ضعیف است بهتر است تیلرهای سبک تر با وزن حدود 80 تا 90 کیلوگرم را انتخاب کند.
6-سنگلاخی بودن یا شرایط ویژه زمین
در شرایطی که با زمین سنگلاخی یا خاک سخت مواجه هستید نوع تیغه های تیلری را باید از نوع کلنگی انتخاب کرد. به تصویر زیر توجه کنید.
تصویر 4 : تیغه تیلری کلنگی
اگر قرار است عملیات شخم و خاکورزی را در یک علفزار اجرا کنید لازم است از تیغه علفزاری تیلری استفاده نمایید. به تصویر زیر نگاه کنید.
تصویر 5 : تیغه تیلری کار در علفزار
7-تنوع کاربردها و عملیاتهایی که از دستگاه تیلر انتظار دارید.
دستگاه تیلر یک ماشین خودگردان کشاورزی باغی محسوب میشود که با جایگزین کردن چرخ ها با تیغه میتواند عملیات شخم و نرم کردن خاک را انجام دهد. اما این دستگاه محدود به اجرای یک نوع عملیات نیست اگر چه با این هدف اولیه طراحی، ساخته و به بازار معرفی شده است. این روزها تیلر ها با اتصال به ادوات چون گاوآهن برگردان دار، نهر کن، تسطیح کن، پمپ سمپاش، پمپ آب، تریلر و گاری میتوانند انواعی اجرای انواعی از عملیات های مورد نیاز کشاورزان و باغداران به عهده بگیرند.
گاوآهن برگردان دار تک خیش یک لایه از خاک را برش میدهد و انحنای صفحه خیش منجر میشود خاک زیر به روی سطح ریخته شود. اجرای این نوع خاکورزی مزایای زیادی برای خاک زراعی دارد.
تصویر 6 : گاوآهن برگردان دار تک خیش یا تک شاخه تیلری
در اجرای عملیات خاکورزی با گاوآهن برگردان دار باید توجه داشته باشید در تمام ردیف هایی که عملیات را اجرا میکنید لایه های خاک در یک جهت برگردانده شوند. اگر با گاوآهن تک شاخه اقدام به اجرای عملیات میکنید باید برای شروع ردیف جدید خاکورزی به ابتدای راه بازگردید و یا اینکه یک خط در میان تا پایان سطح زمین حرکت کنید و در مسیر بازگشت خاکورزی زمین های رها شده را اجرا کنید. این اقدام بسیار وقت گیر است.
برای رفع این معضل میتوانید از گاوآهن برگرداندر دو طرفه استفاده نمایید، تصویر زیر را ببیند. در انتهای ردیفی که خاکورزی انجام شد کافی در شروع ردیف کناری دستگاه را متوقف کرده و به جای خیشی که در ردیف قبلی استفاده شد، از خیش مقابل در گاوآهن دو طرفه برای خاکورزی ردیف جدید استفاده کنید. اجرای عملیات خاکورزی با گاوآهن برگرداندار دو طرفه بسیار آسانتر است و در زمان کاری شما صرفه جویی میکند. همچنین به دلیل بهره مندی از دو خیش که به صورت ممتد استفاده نمیشوند عمرکاری بالاتری نیز دارد.
تصویر 7 : گاوآهن برگردان دار دو طرفه تیلری
حمل و نقل و جابجایی بسیاری مواد و نهاده های کشاورزی از جمله عملیات رایجی است که کشاورزان و باغداران با آن مواجه هستند. معمولا مسیر و جاده همواری تا سر زمین وجود ندارد و باید از بیراهه ها تردد نمود. بنابراین استفاده از وسایل حمل و نقل سنگین و خودروها و وانت بار محدود میگردد. در اینجاست که وجود یک تریلی یا تریلر که به دستگاه تیلر باغی شما متصل شود و در اجرای این عملیات ها به شما کمک کند ضرورت دارد. همچنین میتوانید محصولات باغی و زراعی یا بقایای گیاهی حاصل از هرس درختان را نیز به این طریق جابجا کنید.
توجه داشته باشید برای سرعت بیشتر در حمل و نقل باید از چرخ های سایز بزرگتر استفاده کنید. چرخ های سایز کوچک مناسب این امور نیستند.
تصویر 8 : تریلی یا تریلر تیلری
8-سیستم انتقال توان از موتور به تیغه ها
انتقال توان یا نیرو در دستگاه های تیلر با دو سازوکار متفاوت شامل تسمه و گیربکسی از موتور به تیغه ها منتقل میشود. تیلرهایی که از سازوکار تسمه و پولی استفاده می کنند به تیلرهای تسمه ای و تیلرهایی که مجهز به گیربکس هستند به تیلر گیربکسی معروف اند. نکته مهم در این زمینه آن است که انتقال نیرو یا انتقال توان در مدل تسمه ای ضعیف تر صورت می گیرد اما این تیلرها سبک تر و ارزانتر هستند و مانورپذیری بالاتری دارند. بنابراین در شرایط کاری که لازمه اجرای عملیات با دستگاه تیلر کولتیواتور اعمال قدرت یا نیروی زیاد است برای مثال خاک سفت است یا عمق کاری شخم زنی حدود 30 سانتی متر یا بیشتر است، باید تیلرهای گیربکسی را انتخاب کنید.